خبرگزاری آریا - آمارهای سازمان خصوصی سازی نشان می‌دهد که در 18سال اخیر «از ابتدای دهه 80تا به امروز» 1500میلیارد ریال سهم و شرکت دولتی واگذار شده است.
به گزارش خبرگزاری آریا، کوچک سازی دولت و واگذاری شرکت های دولتی به بخش خصوصی در 20سال اخیر به یکی از دغدغه های اصلی دولت ها در ایران تبدیل شده است. هر چند در این میان یکی از بزرگترین انتقادها و جنجال ها از ابتدا تا به امروز، واگذاری شرکت های دولتی به شبه دولتی ها و خصولتی ها بوده است اما به هر حال در سال های اخیر انحراف در واگذاری ها اندکی کاهش پیدا کرده به طوری که مثلا واگذاری ها در قالب رد دیون در اجرای اصل 44دیگر همانند دهه 80و ابتدای دهه 90دیگر صورت نمی گیرد.
در عین حال جزییات واگذاری سهام دولت از مسیر خصوصی سازی مشخص می کند که همچنان بخش خصوصی واقعی در اقتصاد ایران سهم قابل توجه و معناداری از این کیک جذاب را در اختیار ندارند.
تفکیک واگذاری ها
نگاهی به آمار واگذاری‌ها نشان می‌دهد از سال 1380تاکنون در مجموع 1492هزار و 94میلیارد ریال سهم و اموال دولتی واگذار شده که از این میزان 910هزار و 208میلیارد ریال فروش سهام یا دارایی به عموم متقاضیان، 315هزار و 523میلیارد ریال واگذاری سهام یا دارایی به شیوه انتقال مستقیم به اشخاص حقیقی و حقوقی طلبکار از دولت و 266هزار و 363میلیارد ریال انتقال مستقیم سهام یا دارایی بابت سهام عدالت بوده است.
آمارها حاکی از آن است که در سال 80واگذاری 201میلیارد ریال، سال 81واگذاری 3138میلیارد ریال، سال 82واگذاری 10هزار و 144میلیارد ریال، سال 83واگذاری 7093میلیارد ریال، سال 84واگذاری 826میلیارد ریال، سال 85واگذاری 3678میلیارد ریال، سال 86واگذاری 46هزار و 75میلیارد ریال، سال 87واگذاری 31هزار و 212میلیارد ریال، سال 88واگذاری 136هزار و 708میلیارد ریال، سال 89واگذاری 60هزار و 853میلیارد ریال، سال 90واگذاری 67هزار و 611میلیارد ریال، سال 91واگذاری 90هزار و 57میلیارد ریال، سال 92واگذاری 284هزار و 193میلیارد ریال، سال 93واگذاری 49هزار و 414میلیارد ریال، سال 94واگذاری 30 هزار و 68میلیارد ریال، سال 95واگذاری 30هزار و 202میلیارد ریال، سال 96واگذاری 19هزار و 404میلیارد ریال، سال 97واگذاری 38هزار و 882میلیارد ریال انجام شده و از ابتدای سال 98تا به امروز نیز اندکی بیش از یک میلیارد تومان سهم و اموال دولتی توسط سازمان خصوصی‌سازی واگذار شده است.
سهم بورس و فرابورس
از سویی دیگر، در این مدت 791هزار و 971میلیارد ریال از طریق بورس اوراق بهادار، 181هزار و 924میلیارد ریال از طریق فرابورس، 3هزار و 245میلیارد ریال از طریق مذاکره و 514هزار و 953میلیارد ریال از طریق مزایده بوده است.
جزییات اطلاعات موجود نشان می دهد که سهم بورس اوراق بهادار از 1492هزار و 94میلیارد ریال سهم و اموال دولتی واگذار شده از سال 1380تا سال جاری معادل 53.1درصد، فرابورس 12.2درصد، مذاکره 0.2درصد و مزایده 34.5درصد بوده است.
واگذاری 95درصدی به صورت بلوکی
همچنین در این مدت از مجموع کل واگذاری‌ها، 1425هزار و 272میلیارد ریال (95.5درصد) به صورت بلوکی، 50هزار و 455میلیارد ریال (معادل 3.4درصد) به صورت تدریجی و 16هزار و 367میلیارد ریال (معادل 1.1درصد) به صورت ترجیحی واگذاری انجام شده است.
تمدید اجرای قانون اصل 44
لازم به ذکر است: به‌استناد ماده 2فصل دوم سیاست‌های اجرایی اصل 44قانون اساسی دولت مکلف است تا 100درصد سهام شرکت های «گروه یک» را تا پایان سال 89به بخش خصوصی واگذار کند.
همچنین در تبصره‌های ماده 3فصل 2این قانون در خصوص شرکت‌های «گروه 2» آمده که دولت مجاز است به‌منظور حفظ سهم بخش دولتی در فعالیت‌های گروه 2ماده 2، همچنان 20درصد از سهام شرکت‌های حاضر در گروه 2را در اختیار داشته باشد و مکلف است 80درصد باقی‌مانده را تا پایان سال 93به بخش‌های خصوصی، تعاونی و عمومی غیردولتی واگذار کند.
این در شرایطی است که طبق اصل 44قانون اساسی، سال 93آخرین مهلت قانونی برای واگذاری شرکت های دولتی تعیین شده بود که این مهلت در سالهای 94، 95، 96، 97و 98تمدید شده است. به گزارش ایبنا، بر این اساس بررسی کارنامه سازمان خصوصی‌سازی نشان می‌دهد از ابتدای امسال تا پایان مرداد در مدت 5ماه، تنها 13میلیارد ریال سهم و اموال دولتی توسط سازمان خصوصی‌سازی واگذار شده که این میزان واگذاری در فرابورس و به‌صورت تدریجی انجام شده است. همچنین این میزان سهام واگذار شده در 5ماه گذشته مربوط به شرکت‌های گروه یک واگذاری‌ها است.
-->