خبرگزاری آریا- بازار آریا- قانون هدفمند کردن یارانه ها در سال 1387 به تصویب مجلس رسید و اجرای آن تا نیمه دوم سال 1389 به تاخیر افتاد. مجلس وقت به طور کلی مصوب کرد که 50 درصد از درآمد حاصل از افزایش قیمت ها به عنوان یارانه نقدی به خانوارها داده شود و 30 درصد به بخش تولید و 20 درصد به دولت اختصاص یابد.
اطلاعات منتشر شده جدید نشان می دهد که بیش از 70 درصد یارانه ها برای یارانه نقدی پرداخت شده و فقط 1.8 درصد به بخش تولید اختصاص پیدا کرده است.
در گفت و گویی که با مهندس نصرالله محمدحسین فلاح(رئیس انجمن کارخانجات صنعت ریخته گری) داشتیم، این موضوع بررسی شد که تخصیص آن 1.8 درصد یا 6.9 هزار میلیارد تومان یارانه به بخش تولید، چه تاثیری بر بخش تولید داشت.
*****
*در ماده 8 قانون هدفمند کردن یارانه ها مصوب شده بود که 30 درصد از درآمد اجرای این قانون برای پرداخت کمک های بلاعوض یا یارانه سود تسهیلات، به بخش تولید داده شود یا صرف ارتقای فناوری و صرفه جویی انرژیانرژی شود.سازمان هدفمند کردن یارانه ها مدتی قبل اعلام کرد که 1.8 درصد از منابع حاصله به تولید کنندگان به عنوان کمک تسهیلات بانکی داده است.
آیا جنابعالی به عنوان رئیس انجمن کارخانجات صنعت ریخته گری، اطلاع دارید که به شرکت های عضو این انجمن، چقدر از این تسهیلات بانکی و کمک های بلاعوض داده شده؟
-با این ارقامی که اعلام کردید به درد کهنه فشار می آورید.
*این ارقام اخیراً منتشر شده و مربوط به دوره سال های 1389 تا آخر 1397 است.-متاسفم این را بگویم ولی به طور دائم روابط مقامات دولتی با صنعتگران، شکل عوض می کند زیرا موقعی که این قانون نوشته شد 30 درصد باید به صاحبان صنایع داده می شد چون حامل های مورد مصرف آنها را گران می کردند.
در عمل، صورتحساب های صاحبان صنایع و تولید کنندگان سنگین شد و قرار بود که به آنها پول و یارانه پرداخت شود ولی با این حال، هیچ قیدی راجع به نحوه پرداخت به صنعت، مطرح نشد و در زمان دولت آقای احمدی نژاد، تخلفات زیادی انجام شد.
این وضع باعث شد که از آن 30 درصد، پرداختی انجام نشود و از طرفی، قرار بود 50 درصد نیز به صورت یارانه نقدی بین افراد توزیع شود. اساساً این یارانه، همان یارانه ای بود که برای رای آوردن ها از آن استفاده شد یعنی یک سیاست پوپولیستی، جای یک سیاست صادقانه صنعتی را گرفت.
در همان تاریخ، بارها نوشتیم و در جاهای مختلف توضیح دادیم که هیچ پولی از آن پول ها به صنعت داده نشد تا این که بعضی از مدتی، متوجه شدیم برخی از خواص و صنایع خودی، یارانه دریافت کرده اند.
الان شما می گوئید 1.8 درصد از منابع به تولید کنندگان داده شده و ما هم در آن زمان مطلع شدیم.خوشبختانه الان هم،دولت بعد از سال ها به آن اعتراف می کند.
در کشورهای دیگر، وقتی یک صنعت دچار مشکل شده و بخواهد تعطیل شود یا کارگران آن بیکار شوند، به آن صنعت کمک می کنند و نه این که از همان صنعت پول گرفته و بخشی از آن را به عنوان کمک به تسهیلات بانکی بدهند.
*شما گفتید که مطلع شدید به برخی صنایع کمک شده. در همان زمان چه شرکت هایی این یارانه ها را دریافت کرده اند؟-ما در برخی محافل می شنیدیم که فلان شرکت، پول دریافت کرده و برای مثال مطلع می شدیم که فلان کس، چنین یارانه ای را دریافت کرده ولی برای من عجیب بود که چرا به او گفته اند مثلا 200 میلیون تومان بابت یارانه پرداخت می شود.
اگر قرار بر پرداخت بوده، چرا این موضوع را به طور رسمی اعلام نکردند و من الان می توانم بگویم این کارها غلط بوده. مگر این که دولت لیست شرکت های دریافت کننده را منتشر کند تا ما بدانیم به چه شرکت هایی، آن یارانه پرداخت شده و به چه علت به شرکت ها داده شده و به صنف نداده اند.
اگر یارانه را به صنف می دادند، صنف آن را به صورت عادلانه بین اعضا تقسیم می کرد چرا که با افزایش قیمت حامل های انرژیانرژی به صنعت خسارت وارد شده بود. این کارهایی بود که در زمان دولت آقای احمدی نژاد انجام شد و الان هم آقای روحانی بعد از شش سال، این جسارت را پیدا کرده که بگوید 1.8 درصد از منابع در این قالب، به تولید کنندگان داده شده.
ما که این یارانه را نگرفته ایم و اعضای انجمن کارخانجات صنعت ریخته گری، چنین یارانه ای را دریافت نکرده و کسانی هم که آن موقع یارانه گرفتند، آدم هایی بودند که ما تعجب می کردیم به چه دلیل به آنها یارانه داده اند.
*این مقدار یارانه که به تولید کنندگان داده شده، آیا رقم قابل توجهی هست که صنایع ما برای ارتقای خودشان به آن اتکا کنند؟-ما راجع به سال 1389 صحبت می کنیم.
*از سال 1389 تا این اواخر، این رقم حدود 7 هزار میلیارد تومان به تولید کنندگان داده شده.-بالاخره رقم نسبتاً قابل توجهی بوده ولی تورمی را که این یارانه نقدی به مردم تحمیل کرد باید محاسبه کرد چرا که پول داغ یا پول گرم بین مردم توزیع شد و بعد مردم در آن حد متقاضی کالا شدند.
به دلیل این که صنعت کشور ما، آمادگی تحویل کالا را نداشت، کالای مورد نیاز را از کشور چین وارد کردهو در اختیار مصرف کننده قرار داده شد در نتیجه این واردات یعنی لطمه زدن جدی به صنعت ایران.
از صنعت ایران، یکپول بزرگبابت افزایش قیمت حامل های انرژیانرژی گرفته و بعد آن پول، به صورت پول داغ در جامعه پخش شد و یک تورم بالای 40 درصد را ایجاد کرد.ما می دانیم وقتی آقای احمدی نژاد، خوشبختانه تشریف بردند تورم چه عددی بود و چرا آقای روحانی همت خود را صرف کاهش تورم کرد.
*در دولت آقای روحانی یعنی در سال های 1392 تا 1398، به نظر شما چه تحولی در یارانه دادن به صنایع ایجاد شد؟-هیچ تغییری در این زمینه ایجاد نشد و در مجموع صنعت کشور ما متضرر شد. به نظر من، تنها کسی که به طور واقعی از یارانه ها منتفع شد آقای احمدی نژاد بود چرا که حتی هنوز هم مردم می گویند فلانی چقدر آدم خوبی است که 45 هزار تومان پول داد.
البته در آن اوایل که 45 هزار تومان یارانه نقدی، اثر 40 درصدی در درآمد خانوارها داشت ولی الان تاثیر آن 45 هزار تومان به شدت کاهش پیدا کرده و با 45 هزار تومان فقط می توان دو جفت جوراب خرید.
در مقابل، آن افزایش قیمت حامل های انرژیانرژی و برق، تورم بالایی را تحمیل کرد و قیمت آب و شیر و مرغ چند برابر شد و به همین دلیل، دو سال اول دولت آقای روحانی را هم منفی کرد.
آمریکا، ایران را تحریم کرده ولی اگر گزارش های فعالان صنعت را در اتاق بازرگانی و صنایع مطالعه کنید، همگی می گویند که تحریم ها دیگر مساله اول ما نیست و مساله سوء مدیریت، مشکل اول است.
*سوء مدیریت را به چه معنا در نظر دارید؟-تحریم ها اثر منفی خود را داشت ولی وقتی به بانک رفته و می خواستیم گشایش اعتبار کنیم باید 6 تا 8 برابر گذشته پول نقد می دادیم و این سیاست ها باعث شد صنعت ما فلج شود و البته دو سال اول دولت آقای روحانی نیز، ادامه همان سیاست های دولت آقای احمدی نژاد بود.
دولت آقای روحانی با همان سیاست ها کنار آمد، فقط به کنترل تورم پرداخت و از رفع رکود اقتصادیاقتصادی غافل شد و نهایتاً این صنعت بی نوا به جایی رسید که فعال اقتصادیاقتصادی ما، واحد تولیدی خود را تعطیل کرد.
اگر رشد صنعتی سال 1391 را با سال 1392 مقایسه کنید متوجه وضعیت وخیم صنعت می شوید چرا که آن رشدی هم که وجود داشته به خاطر تولید و صادرات نفتنفت بوده و مربوط به صنعت نبود.
بر این اساس، با افزایش قیمت ها در قالب هدفمند کردن یارانه ها ، جیب صنعت خالی شد و با واردات، بازارهای صنعت داخلی از بین رفت.
*به غیر از دو سال اول دولت آقای روحانی که به آن اشاره کردید، سال های بعد چگونه بر صنعت گذشت؟-آقای روحانی هم متاسفانه سیاست پرداخت یارانه مستقیم را ادامه داد چرا که اگر ادامه نمی داد به تشنجات اجتماعی منتهی می شد و هر چقدر هم گفته شد که رفع رکود به اندازه کنترل تورم، مهم است اتفاقی نیفتاد.
به هر حال، بیکار کردن کارگران، مساله بسیار درد آوری است ولی دو دهه قبل یعنی در زمان بحران اقتصادیاقتصادی شرق آسیا، دولت مالزی حقیقت را به مردم گفت و مردم هم به دولت کمک کردند.
من قبول دارم که برخی سیاست های ما، ممکن است قابل تفسیر و توجیه نباشد ولی واقعاً در این شرایط فعلی انتظار نداشتیم دولت آقای روحانی، با فازیش قیمت بنزین درآبان 1398 ضربه دیگری وارد کند. هر چند که آقای روحانی بعد از کنترل تورم، نتوانست فضای داخلی را ساماندهی کند.
این دولت حداقل باید می گفت که ما به تعامل بین المللی نیاز داریم و نهادهای حاکمیتی را بر سر این موضوع متحد می کرد.
بالاخره وقتی مشکلات ما انباشته می شود، برخی هم ممکن است از اوضاع موجود سوء استفاده کنند در نتیجه یک دفعه یک طوفان در جامعه به راه افتاده، یک عده آسیب می بینند و خسارت هایی هم به بانک ها و اماکن دیگر وارد می شود.