خبرگزاری آریا- در نشست روز دوشنبه وزرای خارجه سه کشور اروپایی باقی مانده در برجام، در خصوص توافق با ایران پس از انتقال قدرت در آمریکا اظهار امیدواری کردند.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری آریا به نقل از آسوشیتدپرس، نشست روز دوشنبه وزرای خارجه سه کشور اروپایی باقی مانده در برجام بدون اعلام قبلی برگزار شد.
وزارت امور خارجه آلمان با انتشار بیانیه‌ای ضمن اعلام خبر فوق، تصریح کرد که در این نشست وزاری خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا وضعیت کنونی برجام را مورد ارزیابی قرار دادند و در گفتگو‌های خود نسبت به دمیده شدن جان تازه‌ای به این توافق بین المللی پس از روی کار آمدن دولت جدید آمریکا ابراز امیدواری کردند.
ادعای جدید آمریکا درباره موضع اروپا درقبال برجاماظهار امیدواری تروئیکای اروپا به توافق با ایران پس از انتقال قدرت در آمریکا در حالی است که چند روز پیش نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران مدعی شد کشورهای اروپایی هم خواستار تمدید «بندهای زوال‌پذیر برجام» هستند.
«الیوت آبرامز»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران در مصاحبه‌ای که بامداد جمعه (به وقت تهران) منتشر شده گفته کشورهای اروپایی خواستار تمدید «بندهای زوال‌پذیر برجام» هستند.
منظور از «بندهای زوال‌پذیر» در برجام که با نام «بندهای غروب آفتاب» هم شناخته می‌شود بندهایی در توافق هسته‌ای است که محدودیت‌های تعریف‌شده ذیل آنها برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران بعد از دوره‌های زمانی مشخص منقضی می‌شوند.
منتقدان برجام در آمریکا منقضی شدن برخی از محدودیت‌های ایران در این توافق با گذشت زمان را جزو معایب این توافق دانسته و مدعی هستند که این محدودیت‌ها باید تمدید و دائمی شوند. آنها از این بندهای مندرج در برجام که محدودیت‌های آنها با گذشت زمان از بین می‌روند به عنوان بندهای «غروب آفتاب» یاد می‌کنند.
آبرامز در مصاحبه با «الشرق‌الاوسط» درباره برنامه‌های احتمالی دولت آتی آمریکا برای بازگشت به برجام گفت: «برخی از تحریم‌های ما علیه ایران به برنامه هسته‌ای مربوط می‌شوند اما پاره‌ای دیگر تحریم‌های حقوق بشری یا ضد تروریستی هستند.»
وی اضافه کرد: «دشوار می‌توان تصور کرد که یک رئیس‌جمهور بخواهد همه این تحریم‌ها را- در حالی که می‌دانیم موارد نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم ادامه دارند- لغو کند.»
نماینده ویژه دولت آمریکا در ادامه مدعی شد بازگشت به برجام پیچیده است و به آسانی فشار دادن یک کلید برق نیست. او گفت: «بازگشت به برجام، مثل فشار دادن کلید برق نیست [استعاره از ساده بودن]. کار بسیار پیچیده‌ای است و برای من روشن نیست چطور این اتفاق می‌تواند در یک روز یا حتی ظرف چند ماه بیفتد.»
او در ادامه به همگرایی‌های آمریکا و اروپا در خصوص سیاست‌های دو طرف در قبال ایران هم اشاره کرد و مدعی شد که کشورهای اروپایی هم خواستار تمدید بندهایی از برجام هستند که با گذشت زمان منقضی می‌شوند.
آبرامز تصریح کرد: «متحدان اروپایی ما ممکن است تمایل داشته باشند ما به برجام برگردیم، ولی آنها خودشان هم می‌خواهند از این توافق فراتر بروند.»
وی اضافه کرد: «روشن است که آنها هم خواستار رسیدگی به برنامه موشکی ایران، یا صادرات تروریسم توسط ایران هستند و آنها هم می‌خواهند بندهای زوال‌پذیر برجام برای سال‌های بیشتری تمدید شوند.»
تلاش دولت ترامپ برای تضعیف احتمال بازگشت بایدن به برجامیک روزنامه آمریکایی با اشاره به تلاش‌های دولت کنونی واشنگتن برای هرچه بیشتر دشوار کردن کار دولت احتمالی «جو بایدن»، نوشت کاخ سفید ترامپ در پی تضعیف اقدام دولت بایدن برای بازگشت به برجام است.
روزنامه «نیویورک‌تایمز» در یادداشتی به قلم «مایکل شی‌یِر» به بررسی تلاش‌های دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در آخرین هفته‌های خود جهت دشوار کردن کار دولت احتمالی «جو بایدن» برای بازگشت به سیاست‌های چهار سال پیش پرداخته و نوشت ترامپ به دنبال کاهش احتمال مشارکت دوباره واشنگتن در توافق هسته‌ای ایران است.
در بخشی از این یادداشت آمده است: «مقام‌های [دولت] ترامپ در تلاش هستند تا تحریم‌هایی جدیدی را بر ایران اعمال کنند که شاید خنثی کردن آنها برای بایدن دشوار باشد، به دلیل این که ممکن است به "سهل گرفتن به یکی از خطرناک‌ترین دشمنان آمریکا" متهم شود».
این روزنامه همچنین توضیح داد: «این تحریم‌ها احتمالا هر اقدام بایدن برای بازگشت به توافق هسته‌ای ایران در سال 2015 را تضعیف می‌کند، گامی که نیازمند اعطای فضای تنفس اقتصادی به ایران بعد از چند سال محدودیت‌های ترامپ است».
در ادامه به نقل از «تِری سالیوان» استاد علوم سیاسی و مدیرعامل گروه «پروژه انتقال [قدرت] در کاخ سفید»، آمده است: «ترامپ مانند رؤسای جمهور قبلی رفتار نمی‌کند، کسانی که به این فکر بودند که روزهای پایانی‌شان در قدرت چگونه میراثی از آنها به‌جای می‌گذارد. آنها (دولت ترامپ) در حال تنش‌زایی با ایران هستند که می‌تواند منجر به تقابل [نظامی] شود. اقتصاد [آمریکا] رو به زوال است و هیچ کاری هم برای بیکاری نمی‌کنند».
نیویورک‌تایمز همچنین مدعی شد: «هفته قبل ترامپ از مشاوران ارشد خود درباره گزینه‌های نظامی برای واکنش به ذخایر مواد هسته‌ای ایران پرسید و آنها او را منصرف کردند. هرگونه اقدام نظامی می‌تواند تلاش‌های بایدن برای تنظیم سیاست‌های آمریکا را تضعیف کند».
پیش از این، برخی مقامات سابق آمریکایی و اروپایی به شبکه ان‌بی‌سی‌نیوز گفته بودند، دولت احتمالی بایدن به جای برداشتن یکباره تحریم‌ها ذیل برجام، احتمالاً سناریویی سه تا چهار ماهه را برای این منظور در نظر می‌گیرد.
روسیه: عادی‌سازی برجام ارتباطی به برنامه موشکی ایران نداردنماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین المللی مستقر در وین تصریح کرد که عادی سازی برجام را نباید به مسائلی چون برنامه موشکی ایران گره زد.
میخاییل اولیانوف نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین المللی، در صفحه توئیتری خود نوشت: بسیاری از تحلیل‌گران می‌گویند که عادی سازی شرایط برجام نیازمند پرداختن به برنامه موشکی و رفتارهای ایران در منطقه است.
وی با بیان اینکه این برداشت اشتباه است تصریح کرد: عاقلانه نیست که پرونده هسته‌ای را با سایر مسائلی که در چارچوب تحولات منطقه‌ای قابل رسیدگی است تجمیع کرد.
سه پیشنهاد اشتون به بایدن برای حفظ برجامکاترین اشتون مسؤول اسبق سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در دوره مسؤولیتش در مذاکرات هسته‌ای با ایران نقش داشت، در مقاله‌ای به «جو بایدن» سه توصیه برای حفظ برجام ارائه کرد.
اشتون دوشنبه در مقاله‌ای در مجله تایم نوشت: برای دولت بایدن آسان نیست که به توافقی که دونالد ترامپ در سال 2018 از آن خارج شد، بازگردد.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از اعضای کنگره علاقه‌ای به توافق با ایران نداشتند افزود: تقریبا همه نامزدهای ریاست جمهوری سال 2016 در آمریکا می‌گفتند که یا شرایط برجام را سخت‌تر کرده یا به طور کلی آن را پاره می‌کنند.
اشتون در بخش دیگری از مقاله خود نوشت: ایرانی‌ها از این خصومت آگاه بودند. آنها در جریان مذاکرات این نگرانی را مطرح کردند که آیا دولت جدید به توافق پایبند خواهد بود یا نه. پاسخ این بود که دلیلی وجود ندارد که باور کنیم یک توافق موثر کنار گذاشته می‌شود.
اشتون که در حال حاضر عضو مجلس اعیان انگلیس است، افزود: بایدن تیمی باتجربه دارد که می‌تواند برنامه ریزی کند که چه کاری انجام دهد و از تخصص افراد زیادی که در مذاکرات بر سر برجام حضور داشتند، استفاده کند.
این مقام انگلیسی سه پیشنهاد برای حفظ برجام به بایدن ارائه کرد و نوشت: نخست، تیمش را تقویت کند. اتحادیه اروپا را برای گرد هم آوردن گروه 1+5 متقاعد کند. با رهبران هر یک از کشورها مشخصا درباره این موضوع صحبت کرده و از آنها بخواهد که وزرای خارجه خود را برای ملاقات با وزیر خارجه جدید آمریکا آماده کنند. او همچنین باید تصمیم بگیرد که چه کسی مذاکرات را هدایت کند.
اشتون ادامه داد: دوم آنکه برجام را بعنوان توافق اول قرار دهد، نه توافق آخرین. هرگز قرار نبود که توافق سال 2015 نقطه پایانی مذاکرات باشد. این توافق به یک نگرانی بزرگ و خاص می‌پرداخت یعنی برنامه غنی سازی اورانیوم ایران؛ و نسبتا موفق بود.
وی مدعی شد: تا زمانی که ترامپ، آمریکا را از توافق خارج نکرد ایران به تعهدات خود پایبند بود. همه ما از مسائل بسیار دیگر از جمله سیستم‌های موشکی بالستیک گرفته تا بلندپروازی‌های آنها در منطقه آگاه بودیم اما این موضوع تخته سنگی بود که باید از سر راه برداشته می‌شد تا بتوان جلوتر رفته و بقیه مسائل را حل کنیم. بایدن و تیمش باید تصویری ترسیم کنند در مورد اینکه این موضوع چگونه با یک راهبرد منطقه‌ای بزرگ‌تر تناسب پیدا می‌کند و بایدن توافق اخیر میان اسرائیل و کشورهای عربی را مد نظر قرار دهد.
اشتون در مورد آخرین توصیه خود ادعا کرد: سوم آنکه برجام را بر پایه قوی‌تری قرار دهد. این به معنای همکاری با کنگره، یافتن راه‌هایی برای اطمینان بخشی به توافق تا زمانی که همه به آن پایبند هستند، ایجاد اهداف بلندمدت‌تر بعنوان ابزاری برای جلب حمایت از آن است. بازگشت به برجام از طریق اختیارات ریاست جمهوری برای حفظ آن شاید در کوتاه مدت کارساز باشد اما یک رویکرد پایدار نیست.
مسؤول اسبق سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان مقاله خود مدعی شد: هیچ یک از این راه‌ها آسان نیست اما همه آنها ارزشش را دارد. کاهش تنش در منطقه، بازگرداندن ایران به کانون حل مسائل بین المللی و اندکی امن‌تر کردن همه ما. همه اینها اهداف ارزشمندی برای سال جدید هستند.