خبرگزاري آريا - يک فوق تخصص بيماري هاي روماتولوژي، روماتيسم را جزو پيچيده‌ترين مقولههاي طب دانست که بيشترين ابهام در مورد علت شناسي آن وجود دارد و گفت: شيوع اين بيماري در زنان بيشتر از مردان است.
به گزارش خبرگزاري آريا ، دکتر محمد باقر اولياء در گفت وگو با ايسنا، در اين باره افزود: هر چند درد مفاصل و ستون فقرات برجسته‌ترين علايم روماتيسم هستند، اما هر شکايتي در بدن مي‌تواند بالقوه علامتي از روماتيسم باشد.
به گفته وي، ويژگي دردهاي روماتيسمي که آن را از ساير دردها متمايز مي‌کند آن است که شروع آن از سن زير 40 تا 50 سال بوده و تشديد علايم با استراحت بيشتر و خستگي و خشکي صبحگاهي است.
اين فوق تخصص بيماري‌هاي روماتولوژي با اشاره به شيوع بيشتر بيماري‌هاي روماتولوژي ميان زنان، اظهار کرد: روماتيسم التهابي کنترل نشده است که بالقوه مي‌تواند به هر قسمتي از بدن از جمله مفاصل، کليه‌ها، چشم، ريه يا مغز، آسيب پايدار برساند.
وي در ادامه از دلايل احتمالي شيوع بيشتر اين بيماري در زنان به دليل وجود هورمون زنانه استروژن در آنها اشاره و خاطرنشان کرد: سطح بسيار پايين هورمون‌هاي آندروژنيک (که تا حدي اثرات ضد روماتيسمي دارند) در زنان نيز موثر بنظر مي‌آيد.
وي ادامه داد: از طرفي ظرافت بيشتري که در ساختار خلقت زنان وجود دارد، احتمال آسيب بيشتر ارگان‌هاي داخلي بدن را در خانم‌ها افزايش مي‌دهد.
وي با اشاره به اين که براي بيماري روماتيسم مثل بيماري‌هاي عفوني واگيردار ويروسي و ميکروبي، انتقال «فرد به فرد» مطرح نيست، افزود: بيماري‌هاي روماتيسمي عموما زمينه‌هاي ژنتيکي دارند که با تحريک عوامل محيطي و استرس بروز مي‌کنند.
اين فوق تخصص روماتيسم اظهار کرد: خيلي از مواقع به دنبال تغيرات هورموني خاصي که در پي شرايطي همچون حاملگي رخ مي‌دهد، ممکن است کاهش يا افزايش روماتيسم را داشته باشيم.
وي متذکر شد: البته بعد از خاتمه حاملگي به ويژه در زمان شيردهي با توجه به ترشح هورمون پرولاکتين، امکان بروز اين بيماري‌ها افزايش مي‌يابد. لذا اکثر دردهاي مفصلي و کمر يا لگن که در دوران پس از زايمان ايجاد مي‌شوند نيازمند مشاوره با پزشک متخصص روماتولوژي هستند.
وي عنوان کرد: بيماري‌هاي روماتيسمي عموما داراي زمينه ژنتيکي هستند، اما معمولا در کنار اين بستر ژنتيکي بايد عوامل ديگري هم (استرس‌هاي شديد) حضور يابد تا بيماري روماتيسمي بروز يابد.
وي در همين خصوص افزود: نکته مهم تشابه «روماتيسم» و «عفونت» است که متاسفانه عدم تسلط کادر درماني به مفهوم روماتيسم يا وابستگي افراطي پزشکان به آزمايش و تصويربرداري منجر به مصرف روز افزون غيرمنطقي آنتي‌بيوتيک‌هاي گران با توجيه «مقاومت ميکروبي» به آنتي‌بيوتيک‌هاي قديم در کشور شده است که متاسفانه در بسياري از نقاط کشور، مراکز دانشگاهي نيز از اين قاعده مستثني نيستند.
اولياء عفونت را يکي از عوامل بروز روماتيسم ذکر کرد و گفت: مجاري ادراري، تنفسي، سينوس‌ها و حتي پوست مي‌توانند بستر مناسبي براي ايجاد التهاب و عفونت‌هاي ثانويه باشند، اما زمينه اصلي اين گونه عفونت ها براي بسياري از پزشکان قابل شناسايي نيستند، لذا در اين قبيل موارد تنها عفونت‌هاي ظاهري شخص به صورت مکرر درمان مي‌شود و به همين دليل بعضي از بيماران، بدليل پاسخ نسبي يا ظاهري به آنتي بيوتيک، عمري را با مصرف آنتي بيوتيک‌هاي مختلف سپري مي‌کنند بي آن که متوجه ابتلا به التهاب زمينه‌اي يا بيماري روماتيسم به عنوان عامل زمينه‌اي باشند.
وي با اشاره به تاثير تغذيه و شرايط محيطي در بروز روماتيسم، افزود: بسياري از بيماران به ويژه افراد بالاي 40 يا 45 سال تشديد مشکلات روماتيسمي در ارتباط با مصرف مواد غذايي خاص را تجربه کرده‌اند. عموما اين غذاها در فرهنگ سنتي ما در گروه غذاهاي با طبع «سرد» طبقه بندي مي‌شوند. مصرف افراطي يک سري ميوه‌ها زمينه را براي تشديد دردهاي روماتيسمي فراهم مي‌کند.
اين فوق تخصص روماتولوژي اضافه کرد: گاهي با تعديل برنامه تغذيه‌اي براي يک بيمار، وضعيت بهتري را در وي مشاهده مي‌کنيم؛ هر چند که غذا صرفا نمي‌تواند به عنوان يک علت براي بيماري‌هاي روماتيسمي کلاسيک مطرح باشد.
وي، روماتيسم‌هاي مفصلي (لوپوس و آرتريت روماتوئيد)، ستون فقرات (اسپونديليت)، پوستي (اسکلرودرمي)، عضلاني (پلي ميوزيت)، عروقي (واسکوليت)، غدد بزاقي و اشکي (بيماري شوگرن) و قلبي را از اشکال اصلي روماتيسم‌هاي کلاسيک برشمرد و در اين مورد گفت: روماتيسم انواع مختلفي و گسترده‌اي دارد که موارد فوق تنها شناخته شده‌ترين آنها هستند.
اولياء در پايان تاکيد کرد: هر کجاي بدن که التهابي مزمن، مقاوم به درمان يا تکرارشونده با و يا بدون عامل مشخص بيروني (مثل عفونت) مشاهده شود، (مثلا کوليت، پروستاتييت، سينوزيت، اوتيت يا التهاب چشم) بايد به وجود التهاب روماتيسمي زمينه‌اي مشکوک شد و در اين رابطه به متخصص مربوطه اين رشته مراجعه کرد.