خبرگزاری آریا - عملکرد یکساله سازمان سینمایی کشور در سال 1402 با محورهای اصلی صنعتی شدن انیمیشن تا گام های ابتدایی عدالت فرهنگی، احیای شورای عالی سینما تا تلاش برای تحقق عدالت فرهنگی، اضافه شدن 234 سالن تا رکوردزنی با 28 میلیون مخاطب منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری آریا، گزارش عملکرد یکساله سازمان سینمایی کشور در سال 1402 منتشر شد، مشروح گزارش به شرح زیر است.
توسعه زیرساختها به عنوان پیشنیاز رونق سینما
سیاست مدرنسازی سینماهای کشور در کنار نهضت سالنسازی که برای شهرهای بالای 50 هزار نفر در نظر گرفته شده است، برگ برنده دولت سیزدهم در حوزه لجستیک و سختافزاری سینما محسوب میشود.
توسعه زیرساختهای سینمایی در سراسر کشور، مطالبه جدی مردم و مسئولان استانها و شهرستانهای مختلف است که نشان از اهمیت و تاثیرگذاری سینما دارد و به عنوان یکی از سیاستهای جدی دولت مردمی، از سوی سازمان سینمایی کشور دنبال شد. این در حالی است که به موازات آن، توسعه سایر زیرساختهای سینما هم در حال تحقق است و به عنوان مطالبه مردم و بدنه سینما، در دستور کار قرار دارد.
در مجموع 252 سینمای فعال در سال 1401 با 635 سالن و122,339 صندلی وجود داشته است و همچنین، 75 سینمای غیرفعال با 100 سالن و 28,331 صندلی از دایره اکران خارج بودهاند.
در سال 1402 در حدود 234 سالن سینما به ناوگان اکران فیلمها اضافه شد. که در مجموع ساخت سالن در دوسال گذشته را به بیش از 800 سالن رساند. با شتابی که در روند ساخت سالن سینما در شهرهای گوناگون در دولت سیزدهم صورت گرفته امیدواریم به زودی جشن ساخت 1000 سالن را شاهد باشیم.
آشتی پر شور مردم با سینما و شکستن رکوردها
اگر در سالهای پیش اقبال مردم به سینما کم بود و سینما عملا به ضرر رسید، با برنامه ریزیهای انجام شده و تلاش برای جلب رضایت مخاطب، سینما بار دیگر مخاطبان خود را به دست آورد.سینماها شلوغ شدند و این استقبال مستمر و ادامهدار شد تا آنجا که رکورد استقبال از فیلمها در این سال شکست. اگر در ابتدای دولت سیزدهم سینمادارها به فکر تغییر کاربری و تعطیلی سینماها بودند و به خاطر عدم جذب مخاطب توان پرداخت بدهیها و هزینههای جاری را نداشتهاند بعد از گذشت دو سال اکثر این سینماها توانستهاند هم بدهیهای سنگین قبلی خود را پرداخت کنند و هم، چراغ سینما را روشن نگاه دارند. حضور مخاطب 27 میلیون و پانصد هزار نفری در سال جاری علاوه براینکه رکورد جذب مخاطب را در بیش از دو دهه گذشته شکست، چراغ امیدی را برای کلیه اهالی خانواده سینما روشن کرد که به آینده سینما امیدوار باشند. در واقع، سینما با یک میلیون مخاطب در سال 1399 و 7 میلیون مخاطب در سال 1400، امروز به رقم حدود 28 میلیون نفر رسیده است و این همه نشان میدهد که مدیران سینما در جذب مخاطب که هدف اول سینماست موفق بودهاند.
تربیت نسل جدید سینماگران جوان به مثابه هوای تازه
در جشنواره فیلم فجر 42 حضور پررنگ نسل جوان کاملا مشهود بود. در حال حاضر کشور ما بیشترین نیروی جوان و کارآمد بالفعل و بالقوه را درعرصه هنرهای تصویری و نمایشی دارد که این خود ظرفیت شگرفی در منطقه و حتی در جهان محسوب میشود. وجود این همه نیروی جوان و نخبه همچنان که ما را به آینده این هنر در کشور امیدوار می کند، مسوولیت مدیران ارشد حوزه هنرهای تصویری را نسبت به خدمترسانی درست و اصولی نیز سنگینتر و دشوارتر میکند. حمایت از 30 فیلمساز جوان از سوی سازمان سینمایی برای ساخت اثر بعدیشان در کنار حمایتهای از قبل طراحی شده از مجاری مراکز سینمای جوان و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و بنیاد سینمایی فارابی و ایجاد باشگاه فیلم اولیها و معرفی یک ظرفیت تازه نفس در سینمای ایران اتفاق بیسابقه و آینده نگرانهای بود.
نگاه سازمان سینمایی همچنان که به حفظ و پرورش هنرمندان فعلی حوزه سینماست در جهت آموزش و تقویت نیروهای جوان و با استعداد نیز هست و این موضوع در دوره فعلی بسیار شدید شده است. البته اختصاص بسته حمایتی ( فاند) به فیلمسازان مختلف در برخی از جشنوارههای جهان به یک سنت تبدیل شده اما در کشور ما بنابر ملاحظاتی راه درازی تا رسیدن به این موضوع وجود داشت که به یک رویه جاری و ساری تبدیل شود که خوشبختانه، به نظر میرسد در دوره فعلی سازمان سینمایی اولین گامهای آن برداشته شده است که باید آن را به فال نیک گرفت و به استمرار آن دلگرم بود. چرا که بها دادن به نیروی جوان و مستعد علاوه بر اینکه آینده این هنر را در کشور تضمین میکند، به جوانان خلاق نیز، انگیزه میدهد.
علاوه بر این، کادرسازی و تربیت نسل جدید فیلمسازان، سیاستی است که در سالهای اخیر از سوی سازمان سینمایی دنبال شده است. سازمان با برنامهها و اقدامات متنوع و توجه جدی به جوانان که بخشی از آن، ماحصل سفرهای استانی بوده، به دنبال کشف و شناسایی استعدادها، سرمایهگذاری روی آنها و بسترسازی برای جریان نوی فیلمسازی در ایران بوده است. سینمای ایران نیازمند هوایی تازه است که تنها با حضور فیلمسازان جوان شکل میگیرد. این امر نیازمند ریسکپذیری بالای مدیران سینمایی است که به جای تمرکز بر روی سینماگران امتحان پس داده، بر روی جوانان خلاق سرمایهگذاری کرده و نتایج آن برای چند دهه سینمای ایران تضمین کند. بخش زیادی از فیلمهای اولی امسال که در جشنواره فجر هم خوش درخشیدند حاصل همین نگاه بود. این نگاه میتواند به تحول بنیادین در سینمای ما منجر شود.
حمایت گسترده از فیلمسازان جبهه فرهنگی انقلاب
اگر در برخی مقاطع، فیلمهای موسوم به جبهه فرهنگی انقلاب چندان جدی گرفته نمیشدند، اما سالهای اخیر، سیاستهای سینمایی شکل تازهای از بسترسازی برای تولید اینگونه آثار ارائه داد. ساخت چنین فیلمهایی به خاطر محتوای آنها نیاز به همراهی برخی نهادها و ارگانها داشته که در این دوره شاهد تجلی بالاترین سطح از این نوع مشارکتها هستیم. سازمان سینمایی با علم به این دشواریها و موانعی که برای ساخت این فیلمها وجود دارد پا در این میدان نهاد و تلاش کرد ساخت فیلمهایی با موضوع انقلاب و هشت سال دفاع مقدس به صورت یک «رویه» در این حوزه در آید.
شاید، بزرگترین معظلی که ساخت این گونه فیلمها را تهدید میکند، هزینه ساخت این فیلمهاست که تهیهکننده خصوصی توان تامین آن را ندارد و باید حمایت نهادهای حکومتی از این نوع فیلمها ادامه داشته باشد تا ساخت این نوع آثار ممکن شود.
اگر در ادوار گذشته وجود برخی ناهماهنگیها و نارساییها مشکلاتی را برای تولید این آثار ایجاد میکرد، در دولت سیزدهم با هدایت سازمان سینمایی و نیز برنامهریزیهای بلند مدت توجه به این گونه فیلمها افزایش یافت تا آنجا که بخش قابلتوجهی از تولیدات این دوره متصف به جبهه فرهنگی انقلاب هستند. با این نگاه میتوان گفت سازمان سینمایی علاوه بر اینکه توانسته فیلمهای معمول سینما را به اکران برساند، موفق شده آثار انقلابی را هم تولید کند.
جشنواره چهل و دوم فجر تجلیگاه برخی از آثار تولید شده با سیاستهای سازمان سینمایی بود. تقریبا در هیچ دوره ای این حجم از تولیدات موسوم به گفتمان انقلاب تولید نشده است. اگر در ادوار گذشته کمکاری در این حوزه از جمله انتقادات همیشگی به مسئولان سینمایی بوده در این دوره تلاش شده همه آن کمکاریها و کمتوجهیها با ساخت آثار متنوع در حوزه جبهه انقلاب فرهنگی جبران شود. آسمان غرب، احمد، مجنون، پرویز، باغ کیانوش، ظاهر و چند اثر دیگر از جمله آثار شاخصی بودند که در جشنواره فیلم فجر امسال روی پرده رفتند و هر کدام به نوعی مورد استقبال قرار گرفتند.
نگاه کلان به مختصات سینما
تشکیل شورای عالی سینما در سالهای اخیر و بعد از حدود 10 سال وقفه، بیانگر تلاش مسئولان در جهت توسعه و رونق هنر هفتم است و مدیران و مالکان سینماها میتوانند شاهدی بر احداث سالنهای پیشرفته اکران فیلم و ایجاد فضای رونق هر چه بیشتر این حرفه باشند. در سینما هیچ چیز به اندازه ریلگذاری و هدفگذاری اهمیت ندارد. هرچه این ریلگذاری، کارشناسی شدهتر، اصولیتر و بر پایه واقعیات پیرامونی و حقیقی جامعه باشد، میتوان امیدوار بود، که سینما چشمانداز دلپذیری پیش رو داشته باشد. مصوبات شورای عالی سینما قرار است چنین کارکردی داشته باشد. یعنی بتواند طرحها و بسترهایی را تبیین و مشخص کند که سینما براساس آن برنامهریزی و توسعه پایدار را در پیش بگیرد و برای حصول به آن تلاش کند. چنین برنامهای هم باید به شاخصههای خروجی توجه کند و هم به زیرساختها و هم به نیروهای انسانی که به نظر مهمترین بخش سینماست.
توجه به ارکان مختلف سینما و اهتمام برای بازسازی و اصلاح آن در موقعیتهای مختلف از ویژگیهای کلی مصوبات شورای عالی سینماست. یکی از بزرگترین اسباب مغفول مانده سینما، که قرار است از این پس با توجه و حدت بیشتری در مرکز توجه قرار گیرد همین شورایعالی سینماست. اینکه بدانیم سیاستگذاری و ریلگذاری برای رسیدن به یک هدف بزرگ تا چه اندازه مهم و حیاتی است به فهم بخش بزرگی از ماجرا کمک می کند. اما واقعیت این است شورایی، مثل شورای عالی سینما در جامعه سینمایی ما بسیار ضروری بوده چرا که بخش مهمی از مصوبات این شورا به حمایت از هنرمندان و فعالیتهای سینمایی فراتر از رویههای موجود اختصاص دارد و میکوشد کمداشتها و نواقص قوانین قبلی را مرتفع کند و آن را در جهت تسریع امور کار سینماگران به جریان اندازد. واقعیت این است بعد از اپیدمی کرونا و بحرانهای اقتصادی پیدرپی که جامعه درگیر آن شد، معیشت بسیاری از اهالی سینما در تنگنا قرار گرفت و متاسفانه، جوامع صنفی آنچنان که انتظار میرفت نتوانستند در این موقعیتهای خاص از ظرفیتهای خود استفاده کنند و تقریبا کلیه اعضای صنوف سینمایی در این اوضاع به حال خود رها شدند وکار درخوری که باری از دوش جامعه سینمایی بردارد انجام نگرفت. از همین جا بود که وجود یک قانون جامع، حمایتگر، کارآمد و تضمین شده برای هنرمندان و فعالان مختلف عرصه سینما به شدت حس شد. یعنی همان چیزی که هنرمندان و فعالان بخشهای مختلف سینما در همه این سالها از آن بیبهره بودند وکاملا طبیعی بود که مدیران و مسوولان کلان فرهنگی در سالهای اخیر این مهم را از نظر دور ندارند و به آن اهتمام ویژه دارند. به نظر میرسد مصوبات شورای عالی سینما بخشی از مطالبات و خواسته به حق هنرمندانی است که به دلایل گوناگون محقق نشده است. یکی از اولین دستاوردهای مصوبات شورایعالی سینما رسیدگی و توجه بیشتر به معیشت و اقتصاد هنرمندان است که نقطه امیدی دردل بسیاری از آنان روشن کرده است. اگرچه شورایعالی سینما مصوبات دیگری هم برای ارتقا سینمای ایران و رسیدن به چشم اندازهای دیگر دارد که در حوزه تولید فیلمها و افزایش گستره مخاطبان منطقهای و فرا منطقهای تعریف میشود اما آنچه موضوعیت دارد این است که این شورا تلاش کرده از ظرفیتهای موجود سینمای ایران حداکثر بهرهبرداری را بکند و در گام اول کوشیده ترتیبی دهد که اوضاع نابسامان معیشت هنرمندان، بهبود بخشد.
گسترش عدالت فرهنگی و سفرهای استانی
در چهار دهه گذشته ، دغدغهها، مشکلات، نیازها و فرهنگ شهرستانها کمتر در سینمای ما نمود داشته است. در حالیکه بخش عمده جمعیت کشور در خارج از مرکز زندگی میکنند وسینمای ایران برای آنها آوردهای در خور و چشمگیری نداشته است. سینمای ایران اگر میخواهد مخاطب مراکز استانی و شهرستانی را به جرگه مخاطبان پروپاقرص خود اضافه کند نیاز مبرمی دارد که ساز و کار تازهای پیشبینی کند تا این اتفاق بزرگ بیفتد.
سیاست جدید سازمان سینمایی کاربزرگی در حوزه به کارگیری و استفاده استعدادها و فرهنگهای جدید در شهرستانها و مراکز استانی خواهد بود. اینکه سینما بخواهد به طور مستمر اسباب حضور آثار شهرستانی را در فیلمهای مختلف فراهم کند به طور قطع میتواند باب فتحی باشد برای حضور و نمایش دغدغهها و فرهنگهای شهرستان بر پرده سینماهای ما. اگر سینمای ما بتواند از ظرفیتهای شهرستان در حوزههای مختلف به خوبی استفاده کند، علاوه براینکه به غنای فرهنگی و محتوایی سینما کمک فوق العادهای خواهد کرد، ضریب نفوذ سینما را در مناطق مختلف ایران نیز افزایش خواهد داد. البته که این قدم اول است و هنوز تا رسیدن به هدف غایی راه درازی در پیش دارد.
از ابتدای کار ریاست سازمان سینمایی، با هدف گسترش عدالت فرهنگی سفرهای استانی به برخی از استانهای محروم انجام گرفت که موجی از همدلی را در بین کارشناسان و متخصصان برانگیخت.
بازگرداندن مرجعیت تصمیم گیری در حوزه اکران فیلم ها
یکی از ایرادهای سالهای پیش سینما این بود که برخی از نهادها و ارگانهای دیگر به هنگام اکران فیلم ها ورود پیدا میکردند و در برخی موارد جلوی نمایش فیلم را میگرفتند. این موضوع به خودی خود باعث کم ارزشی و کم اعتباری شورای پروانه ساخت و پروانه نمایش شده بود تا آنجا که در مواردی پیشنهاد شده بود به جای گرفتن پروانه ساخت و پروانه نمایش از سازمان سینمایی، همان نهادها و ارگانها عهدهدار صدور پروانه ساخت ونمایش فیلم شوند!
این موضوع باعث سردرگمی بسیاری از صاحبان آثاری شد که فیلمشان بعد از گرفتن پروانه نمایش به مشکل خورده بود و بعضا کار به تحصن واعتراض در برابر سازمان سینمایی کشیده بود. طبیعی بود که این آشفتگی در اکران و ورود نهادها و ارگانها، کار را برای تهیهکنندگان آثار حسابی سخت کرده بود و موقعیت ضعیف سازمان سینمایی نیز نمیتوانست گرهی از مشکلات ایجاد شده را رفع کند. دراین شرایط البته که برخی از تهیهکنندگان برای ساخت آثار متفاوت دیگر قدم جلو نمیگذاشتند وسعی میکردند آثار کم دردسرتری را تولید کنند.
در دوسال گذشته سازمان سینمایی تلاش کرد مرجعیت تصمیم گیری درباره اکران و نمایش فیلمها را دوباره به سازمان سینمایی برگرداند و به این منظور با تقویت شوراهای پروانه ساخت و نمایش فیلم و ارتقای مسئولیت اعضای این شورا، تلاش کرد موقعیت سازمان سینمایی را در نزد فیلمسازان، نهادها و البته مردم تثبیت و ارتقا بخشد.
در یکسال گذشته نمونهای نبوده که نهاد و یا ارگانی به غیر از سازمان سینمایی درباره اکران شدن یک فیلم اعمال نظر کرده باشد. این نشان میدهد که سازمان سینمایی برخلاف ادوار گذشته توانسته به خوبی این بخش را مدیریت کند و آب رفته را به جوی برگرداند. سازمان سینمایی با اتخاذ سیاست حمایت از فیلمها نشان داد که به همان اندازه که در صدور پروانه ساخت و نمایش حساسیت دارد به همان اندازه هم از صیانت از پروانه نمایشهای صادر شده در برابر برخی سلیقهها و جریانات جامعه جدی و مصمم است.
برگزاری موفق جشنوارههای کودک، سینما حقیقت، فیلم کوتاه تهران و فجر
یکی از دستاوردهای سازمان سینمایی در سال جاری برگزاری جشنوارههای کودک، حقیقت، فیلم کوتاه تهران و از همه مهمتر جشنواره فیلم فجر بود.
الف : جشنواره فیلم فجر یک اتفاق بزرگ در تاریخ سینمای ایران است. این جشنواره به حسب زمان برگزاری و پیشینه دیرین آن یک سرمایه اجتماعی معتبر برای سینمای ایران محسوب میشود. روندی که این جشنواره پشت سر گذاشته با همه فراز و فرودهایش ارزشهای افزوده و مزیتهای نسبی بسیاری برای سینمای ایران داشته است.
چهل و دومین جشنواره فیلم فجر هم در ادامه جشنواره های پیشین فیلمهای مختلفی از طیفهای گوناگون را پخش کرد. و همچنان که پیشبینی میشد سهم عمدهای از اخبار و گزارشهای فرهنگی و هنری شبکههای مختلف رادیویی و تلویزیونی، کانالهای فضای مجازی و رسانه های مکتوب را به خود اختصاص داد. جشنواره چهل و دوم از حیث کیفیت و آثار ارائه شده از جشنواره چهل و یکم پربارتر بود واین خود نشان میدهد که آرامش و ثبات و همدلی در برگزاری یک جشنواره با انگاره های فرهنگی و هنری و اجتماعی چقدر نقش مهمی دارند. جشنواره فیلم فجر یک سرمایه اجتماعی برای کشور و سینما و سینماگران است در جشنواره چهل و دوم مشارکت پررنگ بخشهای خصوصی در کنار مراکز دولتی و ارگانی 55 به 45 بود که نشان از جهش حضور همه ارکان سینما در جشنواره امسال را داشت که از آن میان 17 فیلم سینمایی در بخش سودای سیمرغ و نگاه نو به طور کامل یا با شراکت بخشهای خصوصی بود و 11 فیلم هم در بخش خصوصی تهیه شده بود. مهمترین ویژگی چهل و دومین جشنواره فیلم فجر دوره تنوع ژانر بود . تقریبا همه استانها میزبان جشنواره بودند و حضور پررنگ فیلم اولیها و ورود نسل نو به سینمای ایران کاملا محسوس بود.
ب: جشنواره فیلم کوتاه تهران از مهمترین و معتبرترین جشنوارههای فیلم کوتاه منطقه و جهان است که حالا در قامت یک برند تمام عیار و نام آشنا در حوزه رویدادهای فرهنگی منطقهای و فرامنطقهای قد علم کرده است وتوانسته در طول بیش از سه دهه برپایی، تاریخچه پربار، مترقی ومتنوعی از خود به یادگار بگذارد.
واقعیت این است که جشنواره فیلم کوتاه تهران ، حالا سکوی پرشی اطمینان بخش برای همه فیلمسازان جوان و خوش فکری است که قصد دارند به واسطه حضور در این عرصه، اثرشان در منظر عموم قراربگیرد و راه را برای ورود به سینمای حرفهای هموار سازد. جشنواره فیلم کوتاه تهران برای بسیاری چنین قابلیت شگفتی دارد. یعنی پلی است به دنیای سینمای حرفهای. به عبارت دیگر جشنواره فیلم کوتاه تهران یکی از محلهایی است که میتوانید آثار استعدادهای آینده سینمای حرفهای ایران را در آن ببینید. این جشنواره جزو چند جشنواره معدود سینمایی کشور است که برپایی آن برای بسیاری از مخاطبان و فیلمسازان جوان، فراتر و بزرگتر از یک رویداد فرهنگی صرف است.
ج: جشنواره سینما حقیقت هم از جمله رویدادهای فرهنگی شناسنامهدار مهم و بسیار پردامنه با تعداد زیادی طرفدار است که سهم عمدهای در پربارتر شدن و غنی شدن سینمای مستند ما دارد. به گونهای که چه بسا بتوان گفت برخی از فیلمهایی که در جشنواره امسال سینما حقیقت به روی پرده رفتند، احتمالا به این زودی از یاد مخاطبان این آثار نخواهد رفت.
پیش به سوی صنعتی شدن سینمای انیمیشن ایران
در سالهای گذشته انیمیشنهای سینمایی روند روبهرشدی را طی کرده بودند. سیاستهای سازمان سینمایی در سالهای اخیر میدان دادن به نیروهای جوان، خلاق و با انگیزه در این حوزه است که بتوانند با استفاده از تکنولوژیهای روز و ظرفیتهای موجود در این «هنر» استفاده کرده و آن را به صورت «صنعتی پایدار» و «سود ده» در آورد.
فیلمهای سینماییِ انیمیشن در این مدت جزو آثار پرفروش گیشه بودهاند و توانستهاند با فروش مناسب خود آینده این نوع سینما را تضمین کنند. در سال گذشته یکی از سیاستهای مهم سازمان سینمایی حمایت همه جانبه از تولید و اکران انیمیشنهای سینمایی با محوریت کودک و نوجوان و خانواده بوده است. یعنی اگر ملاحظاتی از سوی سازمان سینمایی برای سازندگان فیلمهای اول مترتب است، این ملاحظات برای سازندگان آثار سینمایی انیمیشن کمتر بوده است. در واقع شرایطی پیشبینی شد تا فیلمسازان حوزه انیمیشن راحت تر بتوانند به کار و فعالیت بپردازند.
به نظر میرسد با مجموعه سیاستهای اتخاذ شده در حوزه سینمای انیمیشن و نیز ظرفیتهای موجود در استانهای مختلف در آینده آثار به مراتب بهتری را در این بخش شاهد خواهیم بود.
حضور پررنگ آثار سینمایی انیمیشن در جشنواره فیلم فجر چهل و دوم خود گواه این است که این سینمای پرمخاطب در صورت توجه جدی به آن میتواند سهم عمدهای در شکلگیری کلیت سینما داشته باشد. از آن گذشته فروش چشمگیر یکی از آثار انیمیشن در سینماها امسال همه نگاهها را به این نوع از فیلمسازی و تقاضای زیاد مخاطبان آن کشاند. به طور حتم تاسیس بنیاد انیمیشن میتواند ساخت و تولید آثار سینمایی را تسهیل کند واین همان سیاستی است که سازمان سینمایی در دو سال گذشته آن را پیگیری میکند.
برگزاری جشن مهر سینمای ایران و تجلیل از پیشکسوتان شهرستانی
برگزاری هفته جشن مهر سینمای ایران از جمله اقدامات هدفمند سازمان سینمایی بود که کوشید بخشی از فاصله بین هنرمندان مرکزنشین و هنرمندان استانی را پر کند. دستاورد کوتاه مدت این رویداد فرهنگی را باید در انگیزهدادن و روحیه بخشی به طیف بزرگی از هنرمندانِ کم برخوردار ساکن استانهای دور ونزدیک دانست که همچنان در شهرستانها و استانهای خود به کار مشغولند و چراغ سینما را در استان خویش روشن نگه داشتهاند. بسیاری ازهنرمندان شهرستانی به لحاظ معیشتی در تنگنا قرار دارند و برگزاری هفته جشن مهر سینمای ایران در استانهای مختلف علاوه براینکه بسیاری از نگاهها را متوجه هنرمندان این عرصه کرد، جایگاه و نقش هنرمندان استانی را در منظومه هنر استانی را نیز به ما یادآور شد.
دومین هفته جشن مهر سینمای ایران، با هدف احترام به جوهره و هنرِ هنرمندانی برگزار شد که سالها دور از مرکز در شکلگیری آثار مختلف فولکلور و آیینی، مذهبی و اجتماعی نقش به سزایی داشتهاند و در اشاعه هنر و فرهنگ منطقه و جغرافیای خود در صف اول بودهاند. برگزاری این جشن بخش زیادی از هنرمندان استانی را که سالها قرابتی با سینما نداشتند را دوباره بر سر مهر آورد.
آموزش رایگان فیلمسازی در 20 استان کشور
در سال 401 بنا بر ابلاغ سازمان سینمایی به انجمن سینمای جوانان، آموزش فیلمسازی در 10 استان کشور رایگان شد و این سیاست امسال نیز در این 10 استان پیگیری شد.
آموزش رایگان فیلمسازی در راستای تحقق عدالت فرهنگی وآموزشی به منظور کشف استعدادهای نوظهور و تقویت و گسترش جریان فیلمسازی در استانهای مختلف صورت گرفت.
کاربردی شدن پژوهشهای سینمایی
سینما به خاطر ماهیتش و اینکه هنری کنشمند و نمایشگر است به دنیایهای گوناگونی پا میگذارد و آنها را در منظر و قضاوت مخاطب میگذارد. واضح است که هرچه این شناخت علمیتر، به روزتر وکارآمدتر باشد «مانایی» ،«تازگی» و«تاثیرگذاری» اثر هم در طول زمان بیشتر دوام خواهد آورد.
پژوهش در حوزه سینما را باید به دوبخش تقسیم کرد. بخش اول شامل زیرساختها و ادوات است که زیر مجموعه مکانیک و شکل ظاهری سینما تعریف میشوند وبخش دوم پژوهش درباره ژرفنا و بطن آنچه قرار است سینما به عنوان خوراک فکری به مخاطب ارائه کند که خود به یکی از دامنهدارترین بحثهای سینما تبدیل میشود چرا که هر چه جامعه بیشتر رشد میکند و دارای لایههای بیشتر و عمیقتر میشود،به همان میزان بر پیچیدگیهای آن افزوده میشود. در این میان لزوم استفاده از پژوهش علمی در مباحث تئوریک و عملیِ حوزه سینما بیش از پیش حس میشود.
پیشرفت یا عدم پیشرفت سینمای ما نسبت مستقیم با پژوهش دارد. پژوهش هر چقدر علمیتر، جزیی نگرانهتر وکاربردیتر باشد بیشتر میتواند برای سینمای ما مفید باشد. پژوهشِ صحیح در نهایت اسباب جلب توجه مخاطب را به حوزه سینما فراهم میکند که همین باعث فراگیرتر شدن خود سینما میشود که این موضوع هدف غایی یک پروژه تحقیقاتی است با این وجود پژوهش، پیش نیازِ واقعی برای سینمایی است که میخواهد نسبت درستی با مخاطب برقرار کند.
با نگاهی به سینمای جهان در مییابیم انرژی و وقت حیرتانگیزی برای موضوع پژوهش صرف شده است. جایگاه فعلی سینمای جهان وامدار امر مهم پژوهش در حوزههای گوناگون است. پژوهش و تحقیق سنگ بنای اصلی و رشد و ارتقا سینماست. دیگر نمیتوان بدون استفاده هوشمندانه ازاین گزاره، سینمایی جذاب و پرمخاطب داشت.
آینده سینمای ما بستگی زیادی به کیفیت و رویکرد تحقیق و پژوهش و میزان استفاده از آن دربخشهای مختلف سینما دارد. سینمای ما نیاز دارد که مخاطبانش را جدی بگیرد و برای سلایق مختلف آنها فیلم تولید کند و البته پیش از همه اینها به شدت نیازمند است که تعریف درست، جامع و فراگیری از جایگاه فعلی خودش داشته باشد. تحقیق و پژوهش اصولی این امکان ویژه را به متولیان، سینماگران و مسئولان سینما میدهد تا با مختصات و مشخصات این سینما با جزییات بیشتر آشنا شوند. در یک سال گذشته تلاش شد جهتدهی و راهبری جریان پژوهش به سمت کاربردی بودن و آیندهنگر بودن سوق پیدا کند واین موضوع را میتوان در سیاستهای مختلف این سازمان از جمله هدفگذاری برای جایزه پژوهش سال سینمای ایران جستجو کرد.
ریلگذاری در عرصه بینالملل
سینمای ایران به واسطه جایگاهش در سطح منطقه و جهان ظرفیتهای زیادی برای مطرح شدن دارد و به همین دلیل نیازمند یک سیاست کلان و روز آمد برای حضور قوارهمند در کشورهای منطقه و البته جهان است. سازمان سینمایی در سالی که گذشت تلاش کرد در سیاستهای خود زمینه محقق شدن این مهم را فراهم کند. تجدیدنظر در نوع ریلگذاری در حوزه بینالملل و نحوه تعامل و مواجهه سینمای ایران با کشورها و نیز توجه به ایدههای جدید و کاربردی از این جمله است. یکی از این نقطه نظرات ایده راهاندازی آکادمی اوراسیا است. این ایده نخستین بار در سفر به روسیه از سوی محمد خزاعی به عنوان یک راهبرد جدید سینمایی برای مقابله با رویکرد تبعیضآمیز و بیعدالتی ایالت متحده امریکا مطرح شد و از آنجا که همزمان در روسیه هم مشابه این دیدگاه مطرح بود و این نزدیکی و اشتراک دیدگاه برای دو قطب بزرگ سینمای جهان در این منطقه حائز اهمیت است. در دیداری که نماینده هیئت روسی در تهران داشت روی دو پروژه مهم و بینالمللی سینمایی شامل«آکادمی سینمایی اوراسیا» و «پروژه فرهنگی خزر» تاکید شد و برای برنامه اول حتی حمایت رئیس جمهور روسیه (ولادیمیر پوتین) و دولتهای اوراسیا هم جذب شد چرا که در این زمینه برای همکاری با ایران هم اشتیاق زیادی وجود دارد.
اهمیت این موضوع زمانی جدیتر و عینیتر میشود که بدانیم هر دو کشور بر این باورند «غرب به دنبال منزوی کردن سینمای ایران و روسیه است».
شواهد گواه آن است که «نظام جهانی یا نظام سرمایهداری لیبرال » با آن نگاه تمامیتخواه و انحصارگرا روز به روز در حال گسترش بوده و امروز به خاورمیانه رسیده است. در برابر این نظام، صرفاً منطقه خاورمیانه و به صورت متمایز ایران است که به دلایل مختلف مقاومت میکند و حتی چینیها نیز با وجود پذیرش نظام اقتصادی آن، مدعی عدم پذیرش بخش سیاسی آن نیستند، بلکه صرفاً قصد خریدن زمان و فرصت را برای تحکیم موقعیت اقتصادی خود دارند.
از سوی دیگر سازمان سینمایی تلاش کرده، سینمای ایران در کشورهای همسایه حضور پررنگتری داشته باشد و برگزاری هفته فیلم ایران در این کشورها و نشستهای گوناگون تخصصی با سینماگران و فعالان سینمایی در جهت نیل به این اهداف است.
در مجموع سیاستهای سازمان سینمایی بر روی این اصل متمرکز شده که حضور بینالمللی سینمای ایران را از «حضور جشنوارهای صرف» به «اکران مستمر ، قاعدهمند وحساب شده» فیلمهای ایرانی در کشورهای مقصد تبدیل کند و برای انجام این مهم مجموعه اقداماتی را نیز صورت داده است.