خبرگزاری آریا-آنچه برای ایران بسیار حایز اهمیت است و در اولولیت قرار دارد اطمینان حاصل کردن از رفع کلیه تحریم های برجامی و هر آنچه بر لغو موثر و مطلوب آن تاثیر می گذارد، است.
به گزارش خبرگزاری آریا،ایران و 1+4 مصمم هستند تا هر وقت که لازم باشد و دو طرف بتوانند به نتیجه‌ای مطلوب دست یابند به مذاکرات ادامه دهند، از این رو مذاکرات دور هشتم هنوز تمام نشده و مذاکره کنندگان ارشد دو طرف از امروز به رایزنی‌های جاری در وین می پیوندند.
با وجود اینکه برخی از روسای هیات های مذاکره کننده از جمله ایران و سه کشور اروپایی برای انجام امور اداری و کاری و برخی مشورت ها به مدت دو روز به پایتخت هایشان آمدند اما گفت‌وگوها در سطح کارشناسی ادامه یافت.
شایان ذکر است، مذاکرات در دور هشتم پایان نیافته است و دو طرف هنوز بنایی بر تشکیل نشست اختتامیه کمیسیون مشترک در این دور ندارند. با توجه به تبادل آخرین دیدگاه‌ها و نظرات میان مذاکره کنندگان و مقامات تصمیم گیر در پایتخت ها باید منتظر بود و دید که با از سر گیری مذاکرات در روز دوشنبه روند به چه شکل پیش خواهد رفت.
بنا به گفته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در روز جمعه در کنفرانسی خبری پس از نشست غیررسمی شورای روابط خارجه در فرانسه، "احتمال حصول توافق بر سر برنامه جامع اقدام مشترک با ایران وجود دارد."
با این حال، هر یک از طرف ها از منظر خود روند مذاکرات را کند ارزیابی می کند؛ ایران می گوید آمریکا و اروپا بر خلاف توقع شان برای سرعت دادن به مذاکرات هیچ ابتکار عمل و پیشنهاد قابل توجهی را برای عبور از موانع و پرانتزهای مهم و کلیدی ارایه نمی دهند و از سوی دیگر، طرف غربی دائم بر محدود بودن زمان تاکید دارد و سعی دارد از این منظر به هیات ایرانی فشار آورد.
آنچه امروز در وین پیش روی ایران و 1+4 است به واقع سخت‌تر و بغرنج‌تر از آنچه در سال های 2013 تا 2015 شاهد بودیم نیست، چرا که روند و نقشه راه مشخص است و اساسا این راهی است که یک بار طی شده و علامت‌گذاری‌ها برای گم نکردن مسیر توسط گروه قبلی گذاشته شده است، کافی است مذاکره کنندگان با جدیت و اراده قوی و نگاه به قله مسیر را طی کنند.
آنچه طرف غربی با آن ایران را تهدید می کند، چیزی است که قبلا آزموده شده و آنها دیده اند که این تهدیدات کاملا نتیجه ای عکس دارد. از این رو بهتر است به جای تعلل و دست دست کردن، تلاش شود تا هر چه بیشتر دیدگاه‌ها در رابطه با رفع اختلافات به یکدیگر نزدیک شود.
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفته است که دلیل شرایط فعلی، خروج دولت قبلی از برجام است و ما هزینه آن اشتباه فاجعه بار را می پردازیم.
از این دست مواضع بعد از روی کار آمدن جو بایدن به دفعات از سوی مقامات آمریکا شنیده شده است اما برای جبران این شرایط و کاستن از این هزینه، تا کنون کار چندانی انجام نگرفته است و بالعکس سعی شده از روند و شرایطی که در دولت ترامپ ایجاد شده، استفاده شود.
آنچه برای ایران بسیار حایز اهمیت است و در اولولیت قرار دارد اطمینان حاصل کردن از رفع کلیه تحریم های برجامی و هر آنچه بر لغو موثر و مطلوب آن تاثیر می گذارد، است. این حساسیت و تاکید ایران چه در دولت قبل و چه دولت فعلی امری است که طرف های غربی به خوبی از آن آگاه هستند وگرنه در همان دورهای اول و دوم مذاکرات احیای برجام، توافق حاصل شده بود. اما آنچه مانع کار است، ادامه رویکرد دولت ترامپ در رابطه با ایران و برجام از سوی دولت جو بایدن است که این پذیرفتنی نیست.
مهم ترین خسارت وارد شده به برجام و ایران با خروج آمریکا از این توافق، لطمه به اعتماد بین المللی و نیز اعتماد ایرانیان به تفاهمات و توافق هایی از این دست است. پس روشن است که ایران بسیار سخت‌تر از گذشته اعتماد خواهد کرد و حتما اعتماد احتمالی آتی توام با تضمین‌های موثق باید باشد.
بنا به گفته منابع نزدیک به مذاکرات بسیاری از اختلافات در موضوعات مختلف رفع شده است و دو طرف به عبور از اختلافات کلیدی و حساس نزدیک شده‌اند که باید در رابطه با آنها تصمیماتی را اتخاذ کنند. با این حال تا درباره همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیز توافق نشده است.
المانیتور: توافق وین نزدیک است
به گزارش پایگاه خبری المانیتور،اسرائیل پس از رسیدن به این نتیجه که توافق جدید با ایران اجتناب‌ناپذیر است، اکنون بر دریافت تضمین‌های تاکتیکی و حمایت نظامی از آمریکا متمرکز شده است.
ستیز اسرائیل علیه مسابقه هسته‌ای ایران و سنگربندی آن در خاورمیانه یادآور کمپین اسرائیل و جهان علیه ویروس کروناست: ارزیابی‌های سردرگم کننده، اشتباهات اطلاعاتی شرم‌آور و احساسی از آشفتگی و هرج و مرج. طبق ارزیابی دفاعی کنونی اسرائیل که کاملا متفاوت با ارزیابی‌های پیشین است، ایران و قدرت‌های جهان احتمالا در زمینه احیای برجام به پیشرفت و توافق دست خواهند یافت. این ارزیابی تازه نیز می‌تواند در هفته‌های آتی تغییر کند و این واقعیت نشان می‌دهد که شرایط پیرامون میز گفت وگوها در پایتخت اتریش هم آشفته است و امکان پیش‌بینی یا کنترل آن وجود ندارد.
اسرائیل امیدوار است دولت بایدن به دستاوردی برسد که رهبران اسرائیل بتوانند با کمک آن توافق تازه را برای افکار عمومی اسرائیل قابل پذیرش جلوه دهند. بهترین سناریوی اسرائیل این است که طرفین بند بحث برانگیز برجام، یعنی بند «غروب» را به تعویق اندازند.
تقریباً هفت ماه پس از برکناری اجباری، بنیامین نتانیاهو هنوز بر آشفتگی موجود سایه انداخته است. نتانیاهو، رهبر اپوزیسیون کنست، بی‌امان به جانشین خود، نفتالی بنت، به دلیل تسلیم شدن در برابر دولت بایدن می‌تازد. نتانیاهو بنت را به ناتوانی در مقابله با توافق نوظهور متهم می‌کند، توافقی که نتانیاهو آن را نسخه مدرن توافق مونیخ 1938 با آلمان نازی می‌داند. مقایسه بنت با نویل چمبرلین (Neville Chamberlain)، رهبر بریتانیایی که قرارداد را با هیتلر امضا کرد، و ارائه تصویری از او به عنوان رهبری اسرائیلی که تسلیم آمریکا شد و اجازه داد ایران به یک کشور در آستانه هسته‌ای شدن تبدیل شود، کاملا به زیان بنت خواهد بود.
باراک راوید، روزنامه نگار اسرائیلی، این هفته گزارش داد که سرلشکر آهارون هالیوا، رئیس جدید اطلاعات ارتش، در 2 ژانویه به کابینه امنیتی اعلام کرد که از میان دو احتمال فعلی در وین، بازگشت به برجام یا به‌بن بست رسیدن مذاکرات، دستیابی به توافق، آسیب‌های کمتری خواهد داشت. آژانس‌های امنیتی اسرائیل ترجیح می‌دهند فعالیت‌های هسته‌ای ایران تحت نظارت‌های بین‌المللی مشخص قرار گیرد تا اینکه در صورت شکست مذاکرات قدرت‌های جهانی عملا به ایران مجوز کشتار بدهند.
این موضع در فرایند مذاکرات برجام نیز مشهود بود و در آن زمان ارزیابی امنیتی اسرائیل نشان داد که مزایای توافق بیشتر از کاستی‌هایش است و فرصتی 10 تا 15 ساله به اسرائیل داده شد تا منابع خود را به سوی چالش‌های امنیتی دیگر هدایت کند و برای دوران پساغروب برجام آماده شود. مقا‌م‌های امنیتی اسرائیل در تلاش‌های نتانیاهو برای متقاعد کردن دونالد ترامپ به خروج از توافق شرکت نکردند. خروج ترامپ از برجام سازمان‌های نظامی و اطلاعاتی اسرائیل را غافلگیر کرد و آنها هشدار دادند که این اقدام می‌تواند شمشیری دولبه باشد. اکنون درستی این هشدار ثابت می‌شود.
پس خوش بینی محتاطانه اسرائیل پس از سفر جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، به اسراییل در 22 دسامبر ناشی از چیست؟ یک منبع امنیتی ارشد اسرائیل که خواست نامش فاش نشود به المانیتور گفت: «آمریکایی ها می خواهند این مساله را به‌طورکلی پشت سر بگذارند. آنها با دیدگاه بلندمدت ما موافق نیستند. نگاه آنها فقط به یکی دو سال آینده است.» این مقام امنیتی افزود: «آمریکایی‌ها می خواهند توافق با ایران را بررسی و آن را ادامه دهند. آنها باید با چین و کووید مقابله کنند. آنها کمتر نگران این واقعیت هستند که ایران در حال تبدیل شدن به یک کشور در آستانه هسته‌ای است.» به گفته این مقام ناشناس، «برای ایالات متحده، تهدید هسته‌ای ایران، برخلاف ما، تهدیدی وجودی نیست، اما آنها از فاجعه جهانی و منطقه‌ای که احتمال دارد در صورت دستیابی ایران به توانمندی گریز هسته‌ای رخ دهد، آگاه هستند. هیچ رئیس‌جمهوری در آمریکا خواهان این رخداد نیست.
از این رو، آمریکایی‌ها بارها اعلام کرده‌اند که در صورت رسیدن به آن نقطه، زمان و اطلاعات کافی برای جلوگیری از این حرکت ایران، با استفاده از ابزار نظامی، خواهند داشت.» به گفته این مقام امنیتی، خشنودی اسرائیلی‌ها به این خاطر است که «آمریکایی‌ها نگرانی‌های ما را کاملا درک می‌کنند و به ما گفته‌اند که اگر ایرانی‌ها پس از پایان توافقنامه به سمت توانمندی هسته‌ای بروند، با آنها برخورد تهاجمی خواهد شد.» وی همچنین گفت: «در حال حاضر متوجه شده‌ایم که شرایط به‌سوی توافق پیش می رود و از آنجایی که می‌دانیم نمی‌توانیم جلوی این توافق را بگیریم، تنها کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که آسیب را به حداقل برسانیم و به همان میزان درونداد و غرامت امنیتی که ایالات متحده برای کاهش نگرانی‌های ما ارائه می‌کند، بسنده کنیم.» وی افزود: « به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها از مقاصد ایران آگاهی دارند و با همه ارزیابی‌های ما موافق هستند. ما به آنها گفته‌ایم که مکانیسم‌هایی لازم است تا از سرمایه‌گذاری پول کلانی که ایران در سایه توافق به دست می‌آورد، در حوزه گسترش تروریسم، پیشگیری شود. آنها همچنین برتری نظامی ما در منطقه را تقویت خواهند کرد و قول داده‌اند که اگر ایران در هر لحظه به موفقیت هسته‌ای دست یابد، با تمام امکاناتی که در اختیار دارند جلوی آن را خواهند گرفت.»
ظاهراً می‌توان انتظار داشت که توافق احتمالی با بسته‌ای چشمگیر از سوی آمریکا برای اسرائیل و متحدانش در خاورمیانه همراه شود. توافق با ایران ممکن است شامل بندهای اضافی برای تقویت چنین بسته‌ای باشد یا نباشد. در هر صورت، به نظر می‌رسد اسرائیل این واقعیت را پذیرفته است که فرصتی برای انحراف مسیر تاریخ ندارد.
امیرعبداللهیان:در مذاکرات وین وقت کشی نمی کنیم
امیرعبداللهیان وزیرامورخارجه در پاسخ به سوالی در زمینه نقش چین در احیای برجام [توافق هسته‌ای]، توضیح داد: چین نقش سازنده و معقولی در مذاکرات توافق هسته‌ای داشته است، به ویژه در مذاکرات اخیر در وین برای لغو تحریم‌ها علیه کشور ما. چین در طی این مذاکرات، همیشه با تحریم‌های یک‌جانبه بی‌رحمانه اعمال شده توسط آمریکا بر کشورهایی از جمله ایران مخالف بوده و رویه زورگویانه آمریکا را محکوم کرده است.
امیرعبداللهیان در این راستا گفت: همانطور که در صحبت‌هایم با نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه، وانگ یی گفتم، ما از حمایت چین در طی مذاکرات وین قدردانی می‌کنیم و [در این گفت‌وگوها] ابراز امیدواری کردم چین به حمایت از موضع ایران ادامه دهد. ما همچنین به مقامات چینی اطمینان دادیم، ایران وقت‌کشی نمی‌کند یا تلاش نمی‌کند مذاکرات را از مسیر اصلی‌اش خارج کند و ما پیشنهادهای سازنده، موثر و واقع‌بینانه‌ای را پای میز مذاکرات در وین مطرح کرده‌ایم. همکارم آقای باقری و هیاتی از کارشناسان ارشد ایرانی به صورت فشرده روی پیش‌برد این طرح‌ها کار می‌کنند.
به گفته وزیر امور خارجه ایران، «چین و روسیه از برنامه سازنده ایران حمایت می‌کنند اما کشورهای غربی از جمله آمریکا تا کنون هیچ طرح نویی در مذاکرات ارائه نکرده‌اند. اگر طرفین مذاکرات بتوانند تعهداتشان در توافق هسته‌ای را از سر بگیرند، ایران نیز بر اساس توافق به تعهداتش باز خواهد گشت. اگر ایران بتواند از مزایای اقتصادی توافق بهره‌مند شود، تمامی طرفین هم بهره‌مند خواهند شد
شمارش معکوس در مذاکرات وین آغاز شده است
به گزارش اسپوتنیک ،همانطور که میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان های بین المللی در وین خاطرنشان کرد، اکنون همه شرکت کنندگان در مذاکرات متوجه هستند که پیشرفت هایی وجود دارد. اما به تلاش های مداوم بیشتری نیاز است.
و در روزهای اخیر پرتوی از نور در انتهای تونل وین ظاهر شده است. گفته سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی در ژنو در 10 ژانویه خوش بینی معتدلی برانگیخته است.
او گفت: "مذاکرات در وین شتاب بیشتری گرفته است. شانس دستیابی به راه حل <…> در مورد برنامه هسته ای ایران افزایش یافته است. این یک چیز مثبت است. همه طرف ها تمایل خود را برای یافتن راه حل برای مشکلات باقی مانده نشان می دهند. اکنون برخی راه حل ها برای کمک به دستیابی به هدف اصلی امکان پذیر است. من تاکید می کنم که آنها جایگزینی برای توافق اساسی نیستند که باید در ابعاد کامل بازسازی شود.
دیپلمات روسی با دقت بسیار پرده ای را که هدف تاکتیکی مذاکره کنندگان را پنهان می کرد - دستیابی به توافق موقتی که مقدم بر روند مرحله ای احیای کامل برجام است، برداشت.
وحید جلال زاده، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا، در 12 ژانویه در تایید این موضوع گفت: در حالی که اولویت هیئت ایرانی در مذاکرات وین دستیابی به توافق دائمی بر سر برجام است، اما باید اذعان کنیم که توافق موقت به ابتکار راهبردی برای رفع تحریم و منافع ملی لطمه ای وارد نمی کند. این نماینده مجلس در عین حال تاکید کرد که توافق موقت ایده آل نیست اما در دست بررسی بوده و پذیرفته یا رد نشده است.
این در حال حاضر چیز جدیدی در موضع ایران است. برای مدت طولانی، تهران با هرگونه توافق مقدماتی برجام مخالف بود. علاوه بر این، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، به معنای واقعی کلمه دو روز قبل از اظهارات آقای جلال زاده، تاکید کرد که تهران روی انعقاد یک توافق بلندمدت اتم حساب می کند و توافق موقت را بی معنی می داند.
و به نظر می رسد که هیئت ایرانی در وین در حال گفتگو در مورد مصالحه است.
روزنامه الکترونیکی عرب زبان لندن رای الیوم در پیامی اختصاصی مورخ 01/09/2022 به نقل از "منابع ویژه" از توافق حاصل در مذاکرات برجام خبر داد. گزارش حاکی از آن است که در مذاکرات هسته ای توافق موقت دو ساله برای برداشتن گام به گام تحریم های و بازگشت ایران به تحقق الزامات برجام حاصل شده که فرصتی است برای ایجاد اعتماد بین آمریکا و ایران.
اگر به نحوی ساده صحبت شود، مشکل ضمانت‌های آمریکا که ایران در کل فرآیند مذاکره از ترس خروج آمریکا از توافق جدید بر آن اصرار داشت، به شرح زیر حل می‌شود: ایران ذخایر اورانیوم بسیار غنی شده، سانتریفیوژها و فلز اورانیومی که از زمان خروج آمریکا از برجام از ماه مه 2019 تا کنون تولید کرده است، به روسیه منتقل می کند و در صورت خروج دولت آمریکا از توافق، باز می گردد و ایران فعالیت های هسته ای خود را از سطحی که متوقف شده بود، از سر می گیرد.
موضوع لغو توقیف دارایی های ایران در خارج از کشور نیز در حال بررسی است. به گزارش رای الیوم، چوی جونگ - کان معاون وزیر امور خارجه کره جنوبی 8 ژانویه با علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران در وین دیدار کرد. حصول توافقی بین دو طرف برای آغاز رایزنی های کارشناسی درباره صدور دارایی های مسدود شده ایران توسط کره جنوبی به ایران و بحث درباره سازوکاری برای بازیابی آنها اعلام شد. کره جنوبی بنا به درخواست ایالات متحده که مایل است حسن نیت خود را نشان دهد، این کار را انجام خواهد داد. وجوه مسدود شده ایران در خارج از کشور حدود 7 میلیارد دلار برآورد می شود.
چنین توافق تاکتیکی، موقت و مقدماتی ظاهرا تنها راه حل برای پیچیده ترین موضوع ایران در چارچوب عدم گسترش هسته ای است. لازم به تذکر است که تهران در گزینه فرضی مورد نظر مصالحه های قابل توجهی انجام داد. اما در نتیجه ایران توسعه برنامه هسته ای خود را در مسیری خطرناک متوقف خواهد کرد و آمریکا تحریم های اعمال شده توسط ترامپ علیه ایران را لغو خواهد نمود.
در شرایط مساعد، فرصتی بوجود می آید که ظرف دو سال اساس راه حل استراتژیک مشکل هسته ای ایران و شکل نهایی نسخه جدید برجام به طور کامل تهیه شود.
البته هنوز اظهارات رسمی از سوی شرکت کنندگان در مذاکرات هسته ای در وین منتشر نشده است. با این حال، شواهد غیرمستقیم حاکی از پیشرفت هایی است. علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران، در اوایل ژانویه گفت که "شمارش معکوس برای دستیابی به توافق نهایی در مذاکرات وین آغاز شده است" و تأکید کرد که "اختلافات در مذاکرات برای رفع تحریم‌ها در حال کاهش است".
با توجه به برخی اظهارات شرکت کنندگان در مذاکرات وین، می توان نتیجه گرفت که در اواخر ژانویه - اوایل فوریه، احتمال دستیابی به وفاق عام در مورد حل مشکل برجام و سرنوشت آتی آن وجود دارد.