خبرگزاري آريا-بيشتر اوقات سرگيجه مسئله ساز و مهم نيست اما در بعضي موارد بسيار مهم و جدي است اين بيماري در بين افراد بسيار شايع است و فرد احساس مي کند اگر چشمانش را باز نگه دارد و دراز نکشد دنياي اطراف به دور سرش مي چرخد و يا گاهي اين احساس را دارد که در هوا حرکت مي کند.
به گزارش خبرگزاري آريا،سرگيجه بيماري است که در افراد مسن بالاي 65 سال و کسانيکه داروهاي ( ضدتشنح، خواب آورها و داروهاي آرامبخش ) مصرف مي کنند ريسک آسيب بالاتري دارد و اگر درمان نشود خساراتي جبران ناپذير در اثر سقوط و آسيب هاي مغزي، زخمي شدن و در کسانيکه با ماشين آلات سنگين کار مي کند منجر به تصادف مي شود.
حملات سرگيجه مي تواند به طور ناگهاني و براي چند ثانيه و يا ممکن است بسيار طولاني باشد. اگر شما داراي سرگيجه شديد باشيد علائم شما ممکن است ثابت و براي چند روز زندگي عادي شما را دشوار کند.
بيشتر اوقات سرگيجه مسئله ساز و مهم نيست اما در بعضي موارد بسيار مهم و جدي است اين بيماري در بين افراد بسيار شايع است و فرد احساس مي کند اگر چشمانش را باز نگه دارد و دراز نکشد دنياي اطراف به دور سرش مي چرخد و يا گاهي اين احساس را دارد که در هوا حرکت مي کند.
-
سرگيجه
سرگيجه يک احساس است و زماني که هيچ حرکت واقعي وجود ندارد شما يا محيط اطرافتان در حال حرکت بوده و شما ممکن است احساس کنيد که در ( حال نخ ريسي، چرخش، سقوط يا کج شدن ) هستيد و هنگامي که شما سرگيجه شديد داريد ممکن است دچار حالت تهوع يا استفراغ شويد شما ممکن است در راه رفتن مشکل داشته و تعادل خود را از دست بدهيد.
اگر چه سرگيجه مي تواند در هر سني رخ دهد ولي در ميان افراد مسن شايع تر است ترس از سرگيجه درافراد مسن مي تواند باعث محدود کردن فعاليت هاي فيزيکي و اجتماعي آنها شود سرگيجه مي تواند به سقوط و صدمات ديگر منجر شود.
شما ممکن است هنگام بلند شدن سريع يا دراز کشيدن احساس سبکي سر داشته باشيد که سبکي سر علل زيادي از جمله ( آلرژي، استفراغ، اسهال، تب، کم آب شدن بدن در اثر بيماري، خونريزي، آريتمي قلبي، اضطراب و استرس، تنفس بسيار عميق و يا سريع و مصرف ( تنباکو، الکل يا مواد مخدر )، بيماري ها مانند آنفلوانزا يا سرماخوردگي ) دارد.
سرگيجه ممکن است با درد قفسه سينه در سمت راست و خستگي همراه باشد اگر چه سرگيجه مکرر مي تواند شما را از انجام بسياري از کارها باز دارد ولي بندرت تهديد کننده حيات است دمانسرگيجه بستگي به علت و نشانهاي بيماري دارد اما معمولاً درمان موثر است.
علائم سرگيجه
احساس کاذب حرکت يا چرخش ( سرگيجه )
گيجي و احساس غش کردن
از دست دادن تعادل ( عدم تعادل )
احساس سنگيني سر و يا شناور بودن
-
علل سرگيجه
سرگيجه يا ( VERTIGO ) يک تغيير ناگهاني يا موقت در فعاليت قسمت هاي مربوط به تعادل موجود در گوش داخلي ( سيستم دهليزي ) يا در قسمت هاي مربوط به تعادل در مغز است اين احساس جنبش و تغيير در سر با نشستن و حرکت کردن بدتر مي شود.
گاهي اوقات سرگيجه شديد و باعث تهوع و استفراغ مي شود اما سرگيجه معمولا به مدت طولاني دوام نمي آورد و بدن خود را به هر آنچه که باعث سرگيجه شده سازگار مي کند.
سرگيجه حمله اي پاروکسيمال خوش خيم ( BPPV ) بلافاصله پس از يک تغيير در موقعيت سر اغلب در هنگام رفتن به رختخواب و يا نشستن در موقع صبح ايجاد مي شود. اين نوع شايعترين علت سرگيچه است.
التهاب در گوش داخلي: علائم و نشانه هايي از التهاب در گوش داخلي ( نوريت حاد دهليزي ) که سرگيجه به صورت ناگهاني شروع و چند روز باقي مي ماند و همراه با تهوع و استفراغ و عدم عادل است.
اين علائم گاهي آنقدر شديد است که مجبورهستيد در رختخواب بمانيد اگر با از دست دادن ناگهاني شنوايي همراه باشد به ان لابيرنتيت ( Labyrinthitis ) گفته مي شود. خوشبختانه در گيري عصب دهليزي به طور خود بخود هم بهبود مي يابد ولي درمان زود هنگام و درمان هاي توانبخشي پزشکي به بهبود سريعتر بيماري کمک مي کند.
بيماري منيير ( Menieres disease ): اين بيماري سبب تجمع بيش از حد مايع در گوش دروني مي شود و حملات ناگهاني سرگيجه شروع و به مدت چند ساعت طول مي کشد که با کاهش شنوايي، حالت زنگ در گوش و احساس پري در گوش مبتلا همراه است
ميگرن وستيبولار: ميگرن بيشتر يک اختلال سردرد است که در بعضي افراد با Aura ( هاله ) همراه است و در بعضي با سرگيجه همراه است که ممکن است سردرد شديد هم نباشد واين نوع سررد به نور و صدا حساس است.
نورينوم آکوستيک ( شوانوم دهليزي ): نورينوم اکوستيک يک رشد غير سرطاني خوش خيم روي عصب دهليزي است که از گوش داخلي به مغز متصل مي شود. علائمي مانند از دست دادن شنوايي و پيشرونده، وزوز گوش در يک طرف که همرا با سرگيجه و عدم تعادل مي باشد.
علل نادر ديگر سرگيجه مي تواند يک مشکل عصبي جدي مانند ( سکته مغزي، خونريزي مغزي و يا بيماري مولتيپل اسکلروزيس ) باشد چنين موارد با علائمي مانند دوبيني، لکنت زبان، ضعف يا بيحسي در صورت و عدم تعادل شديد همراه است.
سرگيجه همراه با احساس غش کردن
گاهي سرگيجه همراه با احساس ضعف، تهوع، پوست رنگ پريده، احساس غش بدون از دست دادن هوشياري همراه است اين نوع سرگيجه به علت هاي کاهش فشار خون وضعيتي، افت شديد فشار خون سيستولي که بعد از نشستن يا ايستادن طولاني رخ مي دهد.
خروج ناکافي خون از قلب که به علت بيماريهاي ( بيماري عضله قلب ( کارديوميوپاتي )، ريتم غير طبيعي قلب ( آريتمي ) و يا کاهش حجم خون رخ مي دهد ممکن است علت اين سرگيجه باشد.
علل از دست دادن تعادل
مشکلات گوش داخلي سبب ناپايداري در راه رفتن، مخصوصاً در تاريکي مي شود.
اختلالات حسي نوروپاتي محيطي در افراد مسن ممکن است منجر به عدم تعادل در آنها شود.
مشکلات عضلاني: ضعف عضلاني و آرتروز، التهاب مفصل ( آرتريت ) سائيدگي و پارگي مفاصل مي تواند سبب عدم کنترل وزن شود.
اختلالات عصبي مانند بيماري پارکينسون و آتاکسي مخچه سبب عدم تعادل مي شود.
داوها: عوارض جانبي داروهايي مانند ضد تشنج ها، خواب آورها و داروهاي آرامبخش مي تواند منجر به عدم تعادل شود.
سرگيجه
علل سرگيجه که با حالت شناور، شناکردن و سنگيني سر همراه است
داروها: داروهاي کاهش فشار خون که منجر به غش مي شود و بسياري از داروهاي ديگر که با قطع دارو علائم متوقف مي شود.
برخي از اختلالات گوش داخلي سبب اين حالت مي شود.
اختلالات اضطرابي مانند ( حملات هراس و ترس در فضاهاي باز بزرگ و ترس از مکانهاي شلوغ مي تواند باعث اين نوع سرگيجه شود
کم خوني: اگر کم خوني داسته باشيد علائمي مانند ( خستگي، ضعف، پوست رنگ پريده ) همراه آن وجود دارد.
قند خون پايين: اين حالت در افراد ديابتي که از انسولين استفاده مي کنند رخ مي دهد که سرگيجه با عرق کردن و سردگمي همراه است.
عفونت گوش نيز گاهي باعث سرگيجه مي شود.
از دست دادن آب بيش از حد اگر شما در هواي گرم فعاليت زيادي انجام دهيد و مايعات کافي ننوشيد دچار سرگيجه که به علت هيپرترمي و يا از دست دادن آب بدن است مي شويد استراحت در مکان خنک و نوشيدن آب اشاميدني و يا يک نوشيدني ورزشي معمولا به کاهش اين نوع سرگيجه کمک مي کند.
سرگيجه مزمن ذهني: اين يک سندرم کلينيکي اختصاصي است که با سرگيجه غير اختصاصي مداوم مشخص مي شود که علت پزشکي مشخصي ندارد اين نوع سرگيجه در محيط هاي ( فروشگاهاي مواد غذايي، صمعي بصري ) تشديد پيدا مي کند.
تست هاي تشخيصي در سرگيجه
تست حرکت چشم، تست کالري، تست posturography، تست Rotary chair و در بعضي موارد MRI براي رد کردن نورينوم اکوستيک، تومور مغزي غير سرطاني از عصب دهليزي انجام مي شود.
رژيم غذايي مناسب براي سرگيجه
يک رژيم غذايي غني از ويتامين ها و مواد معدني که از غذاهاي گياهي تهيه شود مي تواند در بهبود بيماري هايي که سبب سرگيجه مي شوند مفيد باشند مثلا اگر علت سرگيجه فشار خون، افت فشار خون يا تصلب شرايين باشد.
با درمان اين بيماريها سرگيجه هم درمان مي شود يعني شما بايد اطلاعاتي در مورد رژيم غذايي فشار خون بالا، رژيم غذايي افت فشارخون و رژيم غذايي تصلب شرايين داشته باشيد تا بتوانيد اين بيماريها را کنترل و مشکل سرگيجه هم با کنترل بيماري از بين مي رود.
ويتامين ب که در منابع غذايي ( برنج، گندم، جو دوسر، سويا، نخود فرنگي، باقلا، عدس، لوبيا خشک ، گرد، بادام و فندق ) وجود دارد يک آنتي اکسيدان قوي است که مانع از اثرات منفي راديگالهاي آزاد در اعصاب، مغز و گوش مي شود ثابت شده است کمبود ويتامين ب سبب سرگيجه مي شود.
ويتامين B3 يا نياسين براي سرگيجه هاي کوچک موثر است کمبود اين ويتامين مي تواند سبب اختلالات سيستم عصبي مانند ( عصبانيت، اضطراب، افسردگي و بي خوابي ) مي شود.
مواد غذايي غني از پتاسيم مانند ( کاهو، سيب زميني، گوجه فرنگي، گاو زبان، اسفناج، مارچوبه، نخود فرنگي، هلو، زردالو، انگور و موز ) مي تواند در سرگيجه مفيد باشد
کم خوني فقر آهن سبب سرگيجه مي شود و مواد غذايي غني از آهن ( کرفس، ذرت، آجيل، نخود فرنگي، اسفناج، کاسني، هويج و خيار ) درسرگيجه اي که ناشي از کم خوني است مفيد است
مواد غذايي که در سرگيجه مناسب نيستند
الکل، قهوه، تنباکو و ديگر مواد مخدر سبب سرگيجه مي شود.
مواد غذايي پر چرب و حاوي کلسترول بالا مخصوصاً اگر منشاء حيواني داشته باشد براي سرگيجه مضر است.
مواد غذايي شور مانند نمک فشار خون را افزايش مي دهد و سبب سرگيجه مي شود.
درمان سرگيجه
درمان BPPV شامل يک روش ساده است که پزشک با مانورهايي که روي سر انجام مي دهد پس از يک يا دو درمان بهبودي حاصل مي شود.
براي تسکين حالت تهوع و سرگيجه پزشک داروهايي مانند مکلزين ( ANTIVERT )، ديازپام ( واليوم ) و يا تجويز ديمن هيدرينات و تجويز يک دوره کوتاه کورتيکواستروئيد ممکن است عملکرد دهليزي را بهبود بخشد.
درمان بيماري منيير پزشک با استفاده از ديورتيک مايعات بدن را کاهش مي دهد و يک رژيم غذايي کم نمک توصيه و گاهي موقع براي درمان تزريق از طريق پرده گوش يا عمل جراحي انجام مي شود.
در درمان ميگرن وستيبولار از رژيم غذايي، کاهش استرس، خواب و ورزش کمک مي گيرند از ورزش هايي خاصي براي کمک به سيستم تعادل استفاده مي شود.
در اختلالات اضطرابي از داروها و روان درماني به تنهايي يا به صورت ترکيب با هم استفاده مي شود.